İnsan, yaşamı boyunca edindiği tecrübe ve dış etkileşim sayesinde "itiyad-ı sani" denilen ikinci bir fıtrat oluşturur. Yaradılıştan gelen fıtrat ile, insan eli ile oluşturulan ikinci fıtrat birbirine zıt olursa, insan çatışma içine düşer. B...u yüzden fıtri olan İslam dini ile beşeri diğer sistemlerin oluşturduğu ikinci fıtratlar arasında çok farklar var.

Mesela Marksist felsefe, yaradılıştan gelen fıtrata zıt olduğu için, insanlık içinde tutunamayıp kaybolmuştur. Diğer gayri fıtri sistem ve felsefi ekoller de çökmeye muntazırdır. Ayakta ve daimi kalan sadece fıtri olan şeylerdir. Bu da "Hakkın miyarı sadece ve sadece tecrübe ve dış etkileşimdir." diyenlerin tezini çürütüyor.